róże DAMASCEŃSKIE

Róże damasceńskie Rosa × damascena są hybrydą wywodzącą się z krzyżówki gatunków Rosa gallica i R. moschata. Współczesna analiza DNA wykazała, że również ​​trzeci gatunek R. fedtschenkoana wniósł pewien wkład genetyczny do ich wytworzenia. Róże damasceńskie są znane nie tylko jako kwiaty ozdobne, ale również ze wspaniałego zapachu. Ich kwiaty są komercyjnie zbierane na olejek różany, używany w perfumerii. Płatki ich kwiatów są też jadalne. Mogą być więc używane do aromatyzowania żywności, jako dodatek do słodyczy, jako herbata ziołowa i konserwowane w cukrze jako tzw. gulkand. Róże damasceńskie występują tylko w uprawie i nie spotkamy ich w stanie dzikim.

Pochodzenie róż damasceńskich sięga bardzo dawnych czasów. Najnowsze badania genetyczne wskazują, że jest to krzyżówka R. moschata x R. gallica plus pyłek R. fedtschenkoana. Wskazuje to na prawdopodobne pochodzenie jej z podgórza Azji Środkowej lub z terenu dzisiejszego Iranu. Za tego, który miał sprowadzić róże damasceńskie z Syrii do Europy, uznaje się przeważnie słynnego francuskiego krzyżowca Templariusza Roberta de Brie, który brał udział w oblężeniu Damaszku w 1148 r., podczas tzw. drugiej krucjaty chrześcijan przeciw muzułmanom. Nazwa omawianych róż nawiązuje właśnie do miasta Damaszek położonego w Syrii. Region ten jest historycznie znany z produkcji cennej stali damasceńskiej, tkanin zwanych adamaszek i właśnie róż damasceńskich. Inne relacje podają z kolei, że już starożytni Rzymianie przywieźli te róże do swoich kolonii w Anglii. Natomiast trzecia wersja historyczna zakłada, iż lekarz angielskiego króla Henryka VIII podarował mu te kwiaty ok. 1540 r. Istnieje też historia mówiąca o produkcji perfum z róży damasceńskiej dawno temu w prowincji Kabul na terenie obecnego Afganistanu. Podjęto tam nawet niedawno próbę przywrócenia tego przemysłu, jako alternatywy dla rolników produkujących nielegalne opium. Warto też wiedzieć, że róża damasceńska nazywana jest Lokelani, jako oficjalny kwiat symbol Wyspy Maui.

Pokrój róż damasceńskich jest krzewisty o nieformalnym kształcie i osiąga wysokość do 2,2 m. Ich łodygi są gęsto uzbrojone w grube, zakrzywione kolce i sztywne owłosienie. Liście są pierzasto złożone z pięciu (rzadziej 7) mniejszych listków. Kwiaty mają kolor od jasnego i umiarkowanego różowego do jasnoczerwonego. Kwiaty rosną przy tym w grupach. Róże damasceńskie są uważane za ważny typ starych róż historycznych (Old Rose), m.in. ze względu na swoje ważne miejsce w rodowodzie wielu innych typów i hybryd.